اين روزها، شهرنشينان بسيار بيشتر به زيباسازي فضاي اطراف خود توجه مي‌کنند. باغ‌ها، حياط‌ها و ورودي ساختمان‌ها را با گل و گياه و ساير تزئينات مي‌پوشانند. در کنار آنها، به نورپردازي محوطه هم توجه ويژه‌اي نشان مي‌دهند. به همين دليل، بر آن شديم تا اين‌بار در وب سايت گروه نورپردازی پیشگام نور درباره‌ي نورپردازي امنيتي محوطه بنويسيم. با ما همراه باشيد.
اهميت نورپردازي محوطه
در زندگي فشرده و پر از استرس شهري، ما مدام به دنبال مفر و راه‌حلي براي گريز از شتاب و فشار زندگي هستيم تا بتوانيم در گوشه‌اي لختي آرامش بيابيم. حتي اگر اين راه‌حل‌ها بسيار کوتاه و موقتي باشد، اما به ما تواني مضاعف مي‌بخشند تا دوباره به روند زندگي و مبارزه براي زيستن بازگرديم. يکي از اين راه‌حل‌ها، چشم‌نوازتر کردن هر چه بيشتر محيط اطرافمان است. زيرا از ميان حواس پنجگانه‌‌ي ما، بينايي بيشترين نقش را در درک محيط به دوش مي‌کشد. اما بينايي بدون نور هيچ معنايي ندارد. بنابراين، لازم است از نور استفاده کنيم تا بتوانيم بينايي را بيشتر تحريک کنيم و بيشترين بهره را از آن ببريم. با اين هدف، استفاده از نور مصنوعي، بخصوص در شب، بسيار مهم‌تر و ضروري‌تر است. به همين علت، شناخت نور و عملکرد آن يکي از مهمترين مسائل در طراحي فضاي سبز و محوطه سازي و نمايش هرچه بيشتر زيبايي‌هاي آن به حساب مي‌آيد.
اما تنها کاربرد استفاده از نور در زيباسازي محيط اطراف نيست. بلکه نورپردازي درست و اصولي نقش به سزايي در بالا بردن امنيت و کاهش مخاطرات محيطي بازي مي‌کند. زيرا محيط زندگي ما نه تنها پرشتاب و استرس، بلکه ناامن و مخاطره آميز نيز هست. مي‌دانيم که يکي از مهمترين ارکان آرامش در زندگي، احساس امنيت است. پس براي تقويت احساس امنيت در فضاي زندگي و کارمان بهتر است از نور به شکل درست و اصولي بهره ببريم. نورپردازي امنيتي اصولي يک سري تکنيک‌هايي دارد که در ادامه سعي مي‌کنيم به تعدادي از آنها اشاره کنيم.
تکنيک‌هاي مختلف نورپردازي محوطه و فضاي سبز
تکنيک‌هاي مختلف نورپردازي با توجه به هدفي که از اين عمل داريم تعريف و انتخاب مي‌شوند. تفاوت اين تکنيک‌ها با يکديگر در محل قرارگيري منبع نور و شدت و ميزان نور تابيده شده است. از جمله‌ي اين تکنيک‌ها مي‌توان به: نورپردازي انعکاسي، نورپردازي امنيتي، نورپردازي ايمني، نورپردازي از بالا، نورپردازي از پائين، نور پردازي پرسپکتيوي، نورپردازي به منظور ايجاد سايه، نورپردازي معماري و بسياري تکنيک‌هاي ديگر اشاره کرد. در اين نوشته بيشتر روي نورپردازي امنيتي و ايمني بحث خواهيم کرد.
نورپردازي امنيتي محوطه
بسياري از ويژگي‌هاي نورپردازي امنيتي از نام آن هم قابل حدس است. اين نوع نورپردازي بايد فضاي زيادي را پوشش دهد، خفايا و زواياي ناپيدا را در معرض ديد قرار دهد، نورپردازي از مواضع بالا صورت بگيرد و مناطقي که خطرخيزتراند را کاملا تحت پوشش قرار دهد.
مشخص است که هرچه فضا کوچک‌تر باشد نورپردازي آن راحت‌تر و متعاقبا هزينه‌ي آن کمتر است. اگر قصد داريد يک فضاي کوچک، مثل راهرو يا حياط، را ايمن سازيد، ابتدا محل قرارگيري درها را شناسايي کنيد و يک منبع نور بر روي آنها بتابانيد. اگر ديوار کوتاهي قرار دارد که به راحتي مي‌شود از آن بالا رفت، يک منبع نور بتابانيد. دقت کنيد نورپردازي حتما از بالا انجام گيرد. اگر فکر مي‌کنيد، گوشه يا زاويه‌اي محل مناسبي براي اختفا فراهم آورده است، حتما يک منبع نور براي آنجا در نظر بگيرد؛ نوع نورپردازي در اين ناحيه مي‌تواند از پائين باشد به اين نکته دقت کنيد که نورپردازي طوري صورت بگيرد که محل‌هاي مورد نظر از پنجره يا از طريق دوربين‌ها به سهولت در تيررس باشند. براي باغچه‌ها يا در حاشيه‌ي شمشادها يا زير درختان مي‌توانيد از گلدان‌هاي نوري استفاده کنيد.
راهکارهاي مناسب براي کاهش هزينه‌ي برق، استفاده از سنسور حرکتي، نورپردازي متقاطع و متحرک و نورپردازي کنترلي است. عملکرد سنسور حرکتي به گونه‌اي است که اگر جسم متحرکي از مقابل آن عبور کند، منابع نور خود به خود روشن مي‌شوند. نورپردازي متقاطع و تحرک با بهره گيري از منابع نوري که يا يکديگر را قطع مي‌کنند يا در تمام سطح در حرکت دائم هستند، ديد جامعي از کل فضا در اختيارتان قرار مي‌دهند. نورپردازي کنترلي هم به شما اين امکان را مي‌دهد که در صورت احساس ناامني يا حضور شخصي غريبه در ملک، با فشردن دکمه‌ي کنترل از راه دور، تمام فضا را به يکباره روشن کنيد.
نکات ضروري در نورپردازي امنيتي محوطه
هدف از اين تکنيک نورپردازي ايجاد فضاي ايمن براي رفت و آمد افراد است. در اين نوع نورپردازي حتما بايد موانع فيزيکي، مسيرهاي عبور و مرور، فرورفتگي‌ها و چاه و چاله‌هاي احتمالي به خوبي در ديد قرار بگيرند. نوع نورپردازي از پائين است. حتما دو طرف پله‌ها و مسيرهاي تردد را نور بتابانيد. اگر در حياط استخر و يا حوضي قرار دارد، با نورپردازي اصولي، آنها را مشخص و متمايز کنيد.
اگر مجسمه، ستون، درخت يا ديواري در مسير هست و احتمال برخورد به آن وجود دارد، حتما بر آن نور بتابانيد. نورپردازي براي المان‌هاي بلند بايد از بالا صورت گيرد. به منظور صرفه‌جوبي در هزينه‌ي برق، در مسيرها و پلکان مي‌توان از سنسورهاي حرکتي ياري جست.
در انتها، يادآوري چند نکته‌ي بسيار مهم خالي از لطف نيست:
- در رعايت نکات تکنيکي و استانداردها به هيچ عنوان سهل انگاري نکنيد. يعني نورپردازي و منابع نور هرگز نبايد ايجاد خطر کند. حتما کل عمليات طبق استانداردها و ضوابط انجام گيرد.
- نورپردازي به صورتي انجام نگيرد که براي همسايه‌ها مزاحمت ايجاد کند و آرامش آنها را بر هم بزند.
- حتما در طراحي نورپردازي به زيبايي محيط و هارموني توجه کنيد.
- موکدا از راهنمايي کارشناسان خبره‌ي برق، معماري و مسائل امنيتي استفاده کنيد.
